Θέμα της σημερινής μας ανάρτησης και συνέχεια από την ανάρτηση της προηγούμενης εβδομάδας αποτελούν οι συνέπειες της λήψης φθορίου από παιδιά και ενήλικες τόσο τοπικά στην στοματική κοιλότητα, όσο και στη γενική υγεία.
Πάμε λοιπόν!
Υπάρχει μια πεποίθηση, ότι το φθόριο έχει εισαχθεί από την Παγκόσμια Κυβέρνηση, για να μας δηλητηριάζει αργά και να μας κάνει πειθήνια όργανα. Εγώ δε θα μπω σε αντιπαράθεση με αυτους που το πιστεύουν, γιατί μπορεί στο μελλον να αποδειχθεί κάτι διαφορετικό από ότι γνωρίζουμε σήμερα. Γι' αυτό δεν μπαίνω σε διαδικασίες υποστήριξης με ζήλο της άποψης μου έναντι της αντίθετης. Η οποία αντίθετη άποψη κυριαρχεί στα συνομωσιολογικα ιστολόγια με πολλές παραλλαγές, που ξεκινούν από τις ίδιες πηγές (βλέπε εδώ και βλέπε και εδώ).
Κινδυνεύουμε δηλαδή να χωριστούμε σε φθοριομάχους και φθοριολάτρες!
Η διπλωματική μου εργασία είναι πάνω στο φθόριο. Οπότε και εγώ έπρεπε να κάνω μια σοβαρή επιστημονική έρευνα, σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, για να δω τι γίνεται με το φθόριο.Τα αποτελέσματα που έβγαλα, και το τονίζω αυτό, είναι σύμφωνα με την τωρινή βιβλιογραφία. Αν στο μέλλον αποδειχθεί κάτι διαφορετικό, αλλά αποδειχθεί όχι αναφερθεί σαν υπόθεση εργασίας, τότε θα μιλήσουμε επί διαφορετικής βάσης.
Το φθόριο αποτελεί περίπου το 0.06-0.09% της σύστασης του φλοιού της γης και περιέχεται σε διαφορετικές συγκεντρώσεις σε όλους τους υδάτινους πόρους. Ως αποτέλεσμα η συγκέντρωση του φυσιολογικά και χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση, στο χώμα είναι της τάξεως των 300 mg/kg,ποσοστό που εξαρτάται από τη γεωλογία της εκάστοτε περιοχής. Αυξημένα επίπεδα φθορίου μπορεί να είναι είτε φυσικό φαινόμενο ειδικά σε περιοχές με ορυκτά όπως φθορίτη, κρυολίτη, απατίτη, κεροστίλβη (hornblende), μαρμαρυγία (mica) ή σε περιοχές με υψηλή ηφαιστειακή δραστηριότητα. Μπορεί επίσης να είναι και αποτέλεσμα ανθρώπινης παρέμβασης ή βιομηχανικής ρύπανσης.
Φυσικά τα αποτελέσματα από τις έρευνες σε ζωικά μοντέλα δεν είναι αποδεικτικά της δράσης στον άνθρωπο. Και αυτό δεν περιορίζεται μόνο στα αποτελέσματα της δράσης του φθορίου αλλά και σε όλες τις μελέτες στις οποίες χρησιμοποιούνται ζωικά μοντέλα. Η αδυναμία για αντιστοιχία αποτελεσμάτων από έρευνες σε ζωικά μοντέλα με αντίστοιχες επιπτώσεις στον άνθρωπο οφείλεται στις διαφορές λόγω γενετικής, μια και μιλάμε για εντελώς διαφορετικά είδη ζωής, αλλά και διαφορών στην ανατομία, τη φυσιολογία, διαφορές στη δομής των οργάνων, στην απορρόφησης και το μεταβολισμού των ουσιών, στους επουλωτικούς μηχανισμούς με τα ζώα με τα οποία γίνονται οι πειραματικές διαδικασίες
Στον άνθρωπο μια από τις κυριότερες και πιο μελετημένες ανεπιθύμητες δράσεις του φθορίου είναι η φθορίαση των δοντιών στα παιδιά. Η φθορίαση των δοντιών προκαλείται από την πρόσληψη μεγαλύτερης ποσότητας φθορίου από τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη κατά τη διάρκεια της αδαμαντινογένεσης (σχηματισμού/ωρίμανσης των δοντιών).Πρόσληψη φθορίου που κυμαίνεται από 2 ppm φθορίου και άνω, μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση φθορίασης στα δόντια των παιδιών.Η κλινική εικόνα της φθορίασης των δοντιών μπορεί να ποικίλει ανάλογα με το ποσοστό του φθορίου που λαμβάνεται σε ημερήσια βάση. Ανάλογα με το βαθμό της (που εξαρτάται από τη συνολική πρόσληψη φθορίου), μπορεί να είναι από ελάχιστα ορατή (με τη μορφή λευκών κηλίδων) έως πλέον κλινικά εμφανής (με τη μορφή καφέ ή μαυρων χρώσεων).
Πηγή
Μια από τις ανεπιθύμητες ενέργειες της υπερβολικής πρόσληψης φθορίου είναι οι σκελετικές ανωμαλίες (σκελετική φθορίωση) που εμφανίζονται είτε ενδημικά σε περιοχές με αυξημένα ποσοστά φθορίου στο πόσιμο νερό, δηλαδή πάνω από τη μέγιστη επιτρεπτή τιμή που σύμφωνα με το WHO έχει οριστεί στα 6 ppm (W.H.O. 2002) ή λόγω βιομηχανικής ρύπανσης. Η σκελετική φθορίαση είναι αποτέλεσμα της ενσωμάτωσης του φθορίου στα οστά, όπου με τρόπο παρόμοιο με αυτόν της δράσης του στα δόντια, ενσωματώνεται στη δομή των οστών, κάνοντας τα οστά πιο συμπαγή και λιγότερο διαλυτά, παρεμβαίνοντας έτσι στη διαδικασία της οστικής αναδιαμόρφωσης.Ιστολογικές μελέτες δειγμάτων από περιοχές με υψηλά επίπεδα φθορίου (ενδημικές περιοχές) έχουν δείξει σκελετικές ανωμαλίες όπως οστεοπενία, οστεοπόρωση, οστεοσκλήρυνση που έχουν ως αποτέλεσμα παραμορφωτικές παθήσεις των οστών, υπετροφία και δυσκαμψία των τενόντων και των αρθρώσεων παρόμοια με τις κλινικές εκδηλώσεις που παρατηρούνται στην οστεοαρθίτιδα.
Εκτός από τις εκδηλώσεις του φθορίου στα οστά, κάποιες έρευνες έχουν συσχετίσει το φθόριο και με μείωση του δείκτη ευφυΐας (IQ) , υπέρταση, προβλήματα στο γαστρεντερικό και το ουροποιητικό σύστημα καθώς και αρτηριοσκλήρυνσης.
Βέβαια, με την εξαίρεση της οδοντικής φθορίασης, οι παραπάνω συσχετισμοί με τα προβλήματα υγείας δεν έχουν σημειωθεί σε χώρες στις οποίες ελέγχεται η ποιότητα και η σύσταση του νερού, καθώς και η συγκέντρωση του φθορίου στο νερό, στις χώρες που εφαρμόζεται το μέτρο αυτό, αλλά σε περιοχές όπου είτε ενδημικά ή λόγω εκτεταμένης ρύπανσης ο υδροφόρος ορίζοντας περιέχει παρά πολύ αυξημένες περιεκτικότητες σε φθόριο, πολύ πάνω από τα επιτρεπόμενα ημερήσια επίπεδα πρόσληψης. Επίσης η μεθοδολογία και τα αποτελέσματα των ερευνών αμφισβητείται από άλλους ερευνητές.
Η Αμερικανική Οδοντριατρική ομοσπονδία (2006) και το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (Horowitz 2003) έχουν συστήσει ειδικές επιτροπές για τη διερεύνηση της επίδρασης του φθορίου στην υγεία. Τα συμπεράσματα είναι ότι όταν η συνολική πρόσληψη του φθορίου δεν υπερβαίνει τα επιτρεπόμενα επίπεδα των 6 ppm (W.H.O. 2002), δεν επιδρά αρνητικά στην υγεία του κοινωνικού συνόλου.Για το ποιες ομάδες ασθενών μπορούν να ωφεληθούν από τη διαδικασία της φθορίωσης έχουμε ασχοληθεί σε παλαιότερη ανάρτηση (πατήστε εδώ για την ανάρτηση)
Κλείνοντας, το φθόριο, όταν δε ξεπερνά τα επιτρεπτά όρια δεν προκαλεί κάποιο πρόβλημα στην υγεία των παιδιών, και των ενηλίκων. Αντίθετα η δράση του ως προστατευτικό ενάντια στην τερηδόνα είναι τεκμηριωμένη επιστημονικά.Με την προστατευτική δράση του φθορίου έχουμε ασχοληθεί σε παλαιότερη ανάρτηση (πατήστε εδώ για τον τρόπο δράσης του φθορίου).
Ελπίζω να σας βοήθησα να αντιμετωπίσετε με κριτικό πνεύμα την υπάρχουσα επιστημονικά τεκμηριωμένη βιβλιογραφία για το φθόριο.
Και μην ξεχνάτε..η γνώση είναι δύναμη!
Πάμε λοιπόν!
Υπάρχει μια πεποίθηση, ότι το φθόριο έχει εισαχθεί από την Παγκόσμια Κυβέρνηση, για να μας δηλητηριάζει αργά και να μας κάνει πειθήνια όργανα. Εγώ δε θα μπω σε αντιπαράθεση με αυτους που το πιστεύουν, γιατί μπορεί στο μελλον να αποδειχθεί κάτι διαφορετικό από ότι γνωρίζουμε σήμερα. Γι' αυτό δεν μπαίνω σε διαδικασίες υποστήριξης με ζήλο της άποψης μου έναντι της αντίθετης. Η οποία αντίθετη άποψη κυριαρχεί στα συνομωσιολογικα ιστολόγια με πολλές παραλλαγές, που ξεκινούν από τις ίδιες πηγές (βλέπε εδώ και βλέπε και εδώ).
Κινδυνεύουμε δηλαδή να χωριστούμε σε φθοριομάχους και φθοριολάτρες!
Η διπλωματική μου εργασία είναι πάνω στο φθόριο. Οπότε και εγώ έπρεπε να κάνω μια σοβαρή επιστημονική έρευνα, σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, για να δω τι γίνεται με το φθόριο.Τα αποτελέσματα που έβγαλα, και το τονίζω αυτό, είναι σύμφωνα με την τωρινή βιβλιογραφία. Αν στο μέλλον αποδειχθεί κάτι διαφορετικό, αλλά αποδειχθεί όχι αναφερθεί σαν υπόθεση εργασίας, τότε θα μιλήσουμε επί διαφορετικής βάσης.
Το φθόριο αποτελεί περίπου το 0.06-0.09% της σύστασης του φλοιού της γης και περιέχεται σε διαφορετικές συγκεντρώσεις σε όλους τους υδάτινους πόρους. Ως αποτέλεσμα η συγκέντρωση του φυσιολογικά και χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση, στο χώμα είναι της τάξεως των 300 mg/kg,ποσοστό που εξαρτάται από τη γεωλογία της εκάστοτε περιοχής. Αυξημένα επίπεδα φθορίου μπορεί να είναι είτε φυσικό φαινόμενο ειδικά σε περιοχές με ορυκτά όπως φθορίτη, κρυολίτη, απατίτη, κεροστίλβη (hornblende), μαρμαρυγία (mica) ή σε περιοχές με υψηλή ηφαιστειακή δραστηριότητα. Μπορεί επίσης να είναι και αποτέλεσμα ανθρώπινης παρέμβασης ή βιομηχανικής ρύπανσης.
Αποτελέσματα
- Το φθόριο εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος του εμβρύου μέσω του πλακούντα (εμβρυοπλακουντικού φράγματος) Όμως σε κατανάλωση φθορίου εντός φυσιολογικών επιπέδων δηλ 0,2-3,5 mg ή στο νερό 1 ppm δεν προκαλει κανένα πρόβλημα στο έμβρυο.
- Βέβαια μελέτες σε έμβρυα ζωικών μοντέλων έχουν δείξει βλαπτικές δράσεις, αλλά σε ποσότητες που δύσκολα επιτυγχάνονται σε αναπτυγμένες κοινωνίες. Αυτά μπορεί να είναι μαθησιακές διαταραχές,ενώ το φθόριο φαίνεται να είναι υπεύθυνο και για την εμφάνιση οστεομαλακίας και μείωσης της οστικής πυκνότητας σε ποντίκια με νεφρική ανεπάρκεια.
- Tέλος μελέτες σε έμβρυα του ζωικού μοντέλου βατράχων του γένους Xenopus, έδειξαν ότι η χορήγηση 200 ppm NaF οδηγεί στη δημιουργία τερατογενέσεων.
Φυσικά τα αποτελέσματα από τις έρευνες σε ζωικά μοντέλα δεν είναι αποδεικτικά της δράσης στον άνθρωπο. Και αυτό δεν περιορίζεται μόνο στα αποτελέσματα της δράσης του φθορίου αλλά και σε όλες τις μελέτες στις οποίες χρησιμοποιούνται ζωικά μοντέλα. Η αδυναμία για αντιστοιχία αποτελεσμάτων από έρευνες σε ζωικά μοντέλα με αντίστοιχες επιπτώσεις στον άνθρωπο οφείλεται στις διαφορές λόγω γενετικής, μια και μιλάμε για εντελώς διαφορετικά είδη ζωής, αλλά και διαφορών στην ανατομία, τη φυσιολογία, διαφορές στη δομής των οργάνων, στην απορρόφησης και το μεταβολισμού των ουσιών, στους επουλωτικούς μηχανισμούς με τα ζώα με τα οποία γίνονται οι πειραματικές διαδικασίες
Στον άνθρωπο μια από τις κυριότερες και πιο μελετημένες ανεπιθύμητες δράσεις του φθορίου είναι η φθορίαση των δοντιών στα παιδιά. Η φθορίαση των δοντιών προκαλείται από την πρόσληψη μεγαλύτερης ποσότητας φθορίου από τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη κατά τη διάρκεια της αδαμαντινογένεσης (σχηματισμού/ωρίμανσης των δοντιών).Πρόσληψη φθορίου που κυμαίνεται από 2 ppm φθορίου και άνω, μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση φθορίασης στα δόντια των παιδιών.Η κλινική εικόνα της φθορίασης των δοντιών μπορεί να ποικίλει ανάλογα με το ποσοστό του φθορίου που λαμβάνεται σε ημερήσια βάση. Ανάλογα με το βαθμό της (που εξαρτάται από τη συνολική πρόσληψη φθορίου), μπορεί να είναι από ελάχιστα ορατή (με τη μορφή λευκών κηλίδων) έως πλέον κλινικά εμφανής (με τη μορφή καφέ ή μαυρων χρώσεων).
Πηγή
Μια από τις ανεπιθύμητες ενέργειες της υπερβολικής πρόσληψης φθορίου είναι οι σκελετικές ανωμαλίες (σκελετική φθορίωση) που εμφανίζονται είτε ενδημικά σε περιοχές με αυξημένα ποσοστά φθορίου στο πόσιμο νερό, δηλαδή πάνω από τη μέγιστη επιτρεπτή τιμή που σύμφωνα με το WHO έχει οριστεί στα 6 ppm (W.H.O. 2002) ή λόγω βιομηχανικής ρύπανσης. Η σκελετική φθορίαση είναι αποτέλεσμα της ενσωμάτωσης του φθορίου στα οστά, όπου με τρόπο παρόμοιο με αυτόν της δράσης του στα δόντια, ενσωματώνεται στη δομή των οστών, κάνοντας τα οστά πιο συμπαγή και λιγότερο διαλυτά, παρεμβαίνοντας έτσι στη διαδικασία της οστικής αναδιαμόρφωσης.Ιστολογικές μελέτες δειγμάτων από περιοχές με υψηλά επίπεδα φθορίου (ενδημικές περιοχές) έχουν δείξει σκελετικές ανωμαλίες όπως οστεοπενία, οστεοπόρωση, οστεοσκλήρυνση που έχουν ως αποτέλεσμα παραμορφωτικές παθήσεις των οστών, υπετροφία και δυσκαμψία των τενόντων και των αρθρώσεων παρόμοια με τις κλινικές εκδηλώσεις που παρατηρούνται στην οστεοαρθίτιδα.
Εκτός από τις εκδηλώσεις του φθορίου στα οστά, κάποιες έρευνες έχουν συσχετίσει το φθόριο και με μείωση του δείκτη ευφυΐας (IQ) , υπέρταση, προβλήματα στο γαστρεντερικό και το ουροποιητικό σύστημα καθώς και αρτηριοσκλήρυνσης.
Βέβαια, με την εξαίρεση της οδοντικής φθορίασης, οι παραπάνω συσχετισμοί με τα προβλήματα υγείας δεν έχουν σημειωθεί σε χώρες στις οποίες ελέγχεται η ποιότητα και η σύσταση του νερού, καθώς και η συγκέντρωση του φθορίου στο νερό, στις χώρες που εφαρμόζεται το μέτρο αυτό, αλλά σε περιοχές όπου είτε ενδημικά ή λόγω εκτεταμένης ρύπανσης ο υδροφόρος ορίζοντας περιέχει παρά πολύ αυξημένες περιεκτικότητες σε φθόριο, πολύ πάνω από τα επιτρεπόμενα ημερήσια επίπεδα πρόσληψης. Επίσης η μεθοδολογία και τα αποτελέσματα των ερευνών αμφισβητείται από άλλους ερευνητές.
Η Αμερικανική Οδοντριατρική ομοσπονδία (2006) και το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (Horowitz 2003) έχουν συστήσει ειδικές επιτροπές για τη διερεύνηση της επίδρασης του φθορίου στην υγεία. Τα συμπεράσματα είναι ότι όταν η συνολική πρόσληψη του φθορίου δεν υπερβαίνει τα επιτρεπόμενα επίπεδα των 6 ppm (W.H.O. 2002), δεν επιδρά αρνητικά στην υγεία του κοινωνικού συνόλου.Για το ποιες ομάδες ασθενών μπορούν να ωφεληθούν από τη διαδικασία της φθορίωσης έχουμε ασχοληθεί σε παλαιότερη ανάρτηση (πατήστε εδώ για την ανάρτηση)
Κλείνοντας, το φθόριο, όταν δε ξεπερνά τα επιτρεπτά όρια δεν προκαλεί κάποιο πρόβλημα στην υγεία των παιδιών, και των ενηλίκων. Αντίθετα η δράση του ως προστατευτικό ενάντια στην τερηδόνα είναι τεκμηριωμένη επιστημονικά.Με την προστατευτική δράση του φθορίου έχουμε ασχοληθεί σε παλαιότερη ανάρτηση (πατήστε εδώ για τον τρόπο δράσης του φθορίου).
Ελπίζω να σας βοήθησα να αντιμετωπίσετε με κριτικό πνεύμα την υπάρχουσα επιστημονικά τεκμηριωμένη βιβλιογραφία για το φθόριο.
Και μην ξεχνάτε..η γνώση είναι δύναμη!