Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2014

Γιατρέ.. το φθόριο κάνει καλό; Final part..

Θέμα της σημερινής μας ανάρτησης και συνέχεια από την ανάρτηση της προηγούμενης εβδομάδας αποτελούν οι συνέπειες της λήψης φθορίου από παιδιά και ενήλικες τόσο τοπικά στην στοματική κοιλότητα, όσο και στη γενική υγεία.

Πάμε λοιπόν!



Υπάρχει μια πεποίθηση, ότι το φθόριο έχει εισαχθεί από την Παγκόσμια Κυβέρνηση, για να μας δηλητηριάζει αργά και να μας κάνει πειθήνια όργανα. Εγώ δε θα μπω σε αντιπαράθεση με αυτους που το πιστεύουν, γιατί μπορεί στο μελλον να αποδειχθεί κάτι διαφορετικό από ότι γνωρίζουμε σήμερα. Γι' αυτό δεν μπαίνω σε διαδικασίες υποστήριξης με ζήλο της άποψης μου έναντι της αντίθετης. Η οποία αντίθετη άποψη κυριαρχεί στα συνομωσιολογικα ιστολόγια με πολλές παραλλαγές, που ξεκινούν από τις ίδιες πηγές (βλέπε εδώ και βλέπε και εδώ).

Κινδυνεύουμε δηλαδή να χωριστούμε σε φθοριομάχους και φθοριολάτρες!


Η διπλωματική μου εργασία είναι πάνω στο φθόριο. Οπότε και εγώ έπρεπε να κάνω μια σοβαρή επιστημονική έρευνα, σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, για να δω τι γίνεται με το φθόριο.Τα αποτελέσματα που έβγαλα, και το τονίζω αυτό, είναι σύμφωνα με την τωρινή βιβλιογραφία. Αν στο μέλλον αποδειχθεί κάτι διαφορετικό, αλλά αποδειχθεί όχι αναφερθεί σαν υπόθεση εργασίας, τότε θα μιλήσουμε επί διαφορετικής βάσης.

Το φθόριο αποτελεί περίπου το 0.06-0.09% της σύστασης του φλοιού της γης και περιέχεται σε διαφορετικές συγκεντρώσεις σε όλους τους υδάτινους πόρους. Ως αποτέλεσμα η συγκέντρωση του φυσιολογικά και χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση, στο χώμα είναι της τάξεως των 300 mg/kg,ποσοστό που εξαρτάται από τη γεωλογία της εκάστοτε περιοχής. Αυξημένα επίπεδα φθορίου μπορεί να είναι είτε φυσικό φαινόμενο ειδικά σε περιοχές με ορυκτά όπως φθορίτη, κρυολίτη, απατίτη, κεροστίλβη (hornblende), μαρμαρυγία (mica) ή σε περιοχές με υψηλή ηφαιστειακή δραστηριότητα. Μπορεί επίσης να είναι και αποτέλεσμα ανθρώπινης παρέμβασης ή βιομηχανικής ρύπανσης.


Αποτελέσματα


  • Το φθόριο εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος του εμβρύου μέσω του πλακούντα (εμβρυοπλακουντικού φράγματος) Όμως σε κατανάλωση φθορίου εντός φυσιολογικών επιπέδων δηλ 0,2-3,5 mg ή στο νερό 1 ppm δεν προκαλει κανένα πρόβλημα στο έμβρυο. 
  • Βέβαια μελέτες σε έμβρυα ζωικών μοντέλων έχουν δείξει βλαπτικές δράσεις, αλλά σε ποσότητες που δύσκολα επιτυγχάνονται σε αναπτυγμένες κοινωνίες. Αυτά μπορεί να είναι μαθησιακές διαταραχές,ενώ το φθόριο φαίνεται να είναι υπεύθυνο και για την εμφάνιση οστεομαλακίας και μείωσης της οστικής πυκνότητας σε ποντίκια με νεφρική ανεπάρκεια.
  • Tέλος μελέτες σε έμβρυα του ζωικού μοντέλου βατράχων του γένους Xenopus, έδειξαν ότι η χορήγηση 200 ppm NaF οδηγεί στη δημιουργία τερατογενέσεων.

Φυσικά τα αποτελέσματα από τις έρευνες σε ζωικά μοντέλα δεν είναι αποδεικτικά της δράσης στον άνθρωπο. Και αυτό δεν περιορίζεται μόνο στα αποτελέσματα της δράσης του φθορίου αλλά και σε όλες τις μελέτες στις οποίες χρησιμοποιούνται ζωικά μοντέλα. Η αδυναμία για αντιστοιχία αποτελεσμάτων από έρευνες σε ζωικά μοντέλα με αντίστοιχες επιπτώσεις στον άνθρωπο οφείλεται στις διαφορές λόγω γενετικής, μια και μιλάμε για εντελώς διαφορετικά είδη ζωής, αλλά και διαφορών στην ανατομία, τη φυσιολογία, διαφορές στη δομής των οργάνων, στην απορρόφησης και το μεταβολισμού των ουσιών, στους επουλωτικούς μηχανισμούς με τα ζώα με τα οποία γίνονται οι πειραματικές διαδικασίες

Στον άνθρωπο μια από τις κυριότερες και πιο μελετημένες ανεπιθύμητες δράσεις του φθορίου είναι η φθορίαση των δοντιών στα παιδιά. Η φθορίαση των δοντιών προκαλείται από την πρόσληψη μεγαλύτερης ποσότητας φθορίου από τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη κατά τη διάρκεια της αδαμαντινογένεσης (σχηματισμού/ωρίμανσης των δοντιών).Πρόσληψη φθορίου που κυμαίνεται από 2 ppm φθορίου και άνω, μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση φθορίασης στα δόντια των παιδιών.Η κλινική εικόνα της φθορίασης των δοντιών μπορεί να ποικίλει ανάλογα με το ποσοστό του φθορίου που λαμβάνεται σε ημερήσια βάση. Ανάλογα με το βαθμό της (που εξαρτάται από τη συνολική πρόσληψη φθορίου), μπορεί να είναι από ελάχιστα ορατή (με τη μορφή λευκών κηλίδων) έως πλέον κλινικά εμφανής (με τη μορφή καφέ ή μαυρων χρώσεων).


Πηγή

Μια από τις ανεπιθύμητες ενέργειες της υπερβολικής πρόσληψης φθορίου είναι οι σκελετικές ανωμαλίες (σκελετική φθορίωση) που εμφανίζονται είτε ενδημικά σε περιοχές με αυξημένα ποσοστά φθορίου στο πόσιμο νερό, δηλαδή πάνω από τη μέγιστη επιτρεπτή τιμή που σύμφωνα με το WHO έχει οριστεί στα 6 ppm (W.H.O. 2002) ή λόγω βιομηχανικής ρύπανσης. Η σκελετική φθορίαση είναι αποτέλεσμα της ενσωμάτωσης του φθορίου στα οστά, όπου με τρόπο παρόμοιο με αυτόν της δράσης του στα δόντια, ενσωματώνεται στη δομή των οστών, κάνοντας τα οστά πιο συμπαγή και λιγότερο διαλυτά, παρεμβαίνοντας έτσι στη διαδικασία της οστικής αναδιαμόρφωσης.Ιστολογικές μελέτες δειγμάτων από περιοχές με υψηλά επίπεδα φθορίου (ενδημικές περιοχές) έχουν δείξει σκελετικές ανωμαλίες όπως οστεοπενία, οστεοπόρωση, οστεοσκλήρυνση που έχουν ως αποτέλεσμα παραμορφωτικές παθήσεις των οστών, υπετροφία και δυσκαμψία των τενόντων και των αρθρώσεων παρόμοια με τις κλινικές εκδηλώσεις που παρατηρούνται στην οστεοαρθίτιδα.

Εκτός από τις εκδηλώσεις του φθορίου στα οστά, κάποιες έρευνες έχουν συσχετίσει το φθόριο και με μείωση του δείκτη ευφυΐας (IQ) , υπέρταση, προβλήματα στο γαστρεντερικό και το ουροποιητικό σύστημα καθώς και αρτηριοσκλήρυνσης.

Βέβαια, με την εξαίρεση της οδοντικής φθορίασης, οι παραπάνω συσχετισμοί με τα προβλήματα υγείας δεν έχουν σημειωθεί σε χώρες στις οποίες ελέγχεται η ποιότητα και η σύσταση του νερού, καθώς και η συγκέντρωση του φθορίου στο νερό, στις χώρες που εφαρμόζεται το μέτρο αυτό, αλλά σε περιοχές όπου είτε ενδημικά ή λόγω εκτεταμένης ρύπανσης ο υδροφόρος ορίζοντας περιέχει παρά πολύ αυξημένες περιεκτικότητες σε φθόριο, πολύ πάνω από τα επιτρεπόμενα ημερήσια επίπεδα πρόσληψης. Επίσης η μεθοδολογία και τα αποτελέσματα των ερευνών αμφισβητείται από άλλους ερευνητές.

Η Αμερικανική Οδοντριατρική ομοσπονδία (2006) και το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (Horowitz 2003) έχουν συστήσει ειδικές επιτροπές για τη διερεύνηση της επίδρασης του φθορίου στην υγεία. Τα συμπεράσματα είναι ότι όταν η συνολική πρόσληψη του φθορίου δεν υπερβαίνει τα επιτρεπόμενα επίπεδα των 6 ppm (W.H.O. 2002), δεν επιδρά αρνητικά στην υγεία του κοινωνικού συνόλου.Για το ποιες ομάδες ασθενών μπορούν να ωφεληθούν από τη διαδικασία της φθορίωσης έχουμε ασχοληθεί σε παλαιότερη ανάρτηση (πατήστε εδώ για την ανάρτηση)


Κλείνοντας, το φθόριο, όταν δε ξεπερνά τα επιτρεπτά όρια δεν προκαλεί κάποιο πρόβλημα στην υγεία των παιδιών, και των ενηλίκων. Αντίθετα η δράση του ως προστατευτικό ενάντια στην τερηδόνα είναι τεκμηριωμένη επιστημονικά.Με την προστατευτική δράση του φθορίου έχουμε ασχοληθεί σε παλαιότερη ανάρτηση (πατήστε εδώ για τον τρόπο δράσης του φθορίου).

Ελπίζω να σας βοήθησα να αντιμετωπίσετε με κριτικό πνεύμα την υπάρχουσα επιστημονικά τεκμηριωμένη βιβλιογραφία για το φθόριο.

Και μην ξεχνάτε..η γνώση είναι δύναμη!


Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2014

Φθορίωση.. Part II..

Θέμα της σημερινής μας ανάρτησης είναι η φθορίωση, δηλαδή η τοπική εφαρμογή φθορίου στα δόντια.

Επειδή βιαζόμουν να ξαναρχίσω τις αναρτήσεις η ανάρτηση αυτή δημοσιεύεται σήμερα Δευτέρα!
Οι επόμενες θα δημοσιεύονται κάθε Τετάρτη

Με τη φθορίωση είχαμε ασχοληθεί σε παλαιότερη (για την ακρίβεια μια από τις πρώτες αναρτήσεις του ιστολογίου) ανάρτηση (πατήστε εδώ για την ανάρτηση).

Για το πώς δρα το φθόριο στα δόντια έχουμε επίσης αναφερθεί σε παλαιότερη ανάρτηση (πατήστε εδώ για τον τόπο δράσης του φθορίου

Η φθορίωση των δοντιών ήταν και το θέμα της ομιλίας μου στο Πανελλήνιο Οδοντιατρικό Συνέδριο που έγινε το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε (14-16/11/2014) στη Θεσσαλονικη




 Τι πρέπει να ξέρουμε για τη φθορίωση των δοντιών;


Οι ασθενείς που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση τερηδονικών βλαβών, μπορούν να ωφεληθούν σημαντικά από την ένταξη τους σε ένα προληπτικό πρόγραμμα επανελέγχου και φθοριώσεων. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις ακόλουθες ομάδες :
  • ιστορικό τουλάχιστον 2 νέων τερηδονικών βλαβών τα προηγούμενα χρόνια
  • κακή στοματική υγιεινή
  • ορθοδοντική θεραπεία(πλεον η ορθοδοντική ενηλίκων είναι αρκετά συχνό φαινόμενο)
  • πολλές γέφυρες, στεφάνες δοντιών και άλλες προσθετικές αποκαταστάσεις
  • ξηροστομία ή έλλειψη σάλιου (από φάρμακα, ακτινοβολία ή ασθένειες)
  • εκτεθειμένες ρίζες (π.χ. λόγω περιοδοντίτιδας)
  • διατροφή με υψηλά επίπεδα ζάχαρης ή υδατανθράκων, και ιδιαίτερα μεταξύ των κύριων γευμάτων
  • σωματική ή νοητική υστέρηση 
  • καθόλου ή ελλιπή πρόσβαση σε οδοντιατρική φροντίδα
  • Παραμονή σε περιβάλλον που έχει ουσίες που καταστρέφουν τα δόντια πχ πτητικά αέρια σε βιομηχανίες χρωμάτων,δοκιμαστές κρασιού,επαγγελματίες κολυμβητές κ.α. 
ΠΡΟΣΟΧΗ





Τα οφέλη της φθορίωσης μπορούν να εκμεταλευτούν και οι ενήλικες, όχι μόνο τα παιδιά!!


Και σύμφωνα με μελέτη (για την ακρίβεια τη διπλωματική μου μελέτη), αποτελεσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στο 34ο Πανελλήνιο Οδοντιατρικό Συνέδριο

  • Το 40 % των οδοντιάτρων του δείγματος δεν προτείνει φθορίωση στους ενήλικες ασθενείς του, μια και θεωρεί αυτή τη διαδικασία περιττή ή και μη ευκολα αποδεκτή από τους ασθενείς
  • Το 45% των οδοντιατρων του δείγματος θεωρεί ότι καμιά ομάδα ενηλίκων ασθενών δε χρειάζεται παραπάνω φθορίωση στο οδοντιατρείο!

Καλά γιατρέ γιατί χρειάζονται οι ενήλικες τοπική εφαρμογή φθορίου;


Αν ο οποιοσδήποτε ενήλικας ανήκει σε ομάδα υψηλού ή μέτριου τερηδονικού κινδύνου, τότε είναι πιο πιθανό να αναπτύξει τερηδόνες στο κοντινό μέλλον. Και όταν λέμε κοντινό δε λέμε σε άξονα 1 ή δύο χρόνων (ποιος-ζει-ποιος-πεθαίνει-και-βλέπουμε-γιατρέ!) αλλά σε άξονα 6 μηνών!

Άρα η τοπική εφαρμογή φθορίου βοηθά στην προληπτική αντιμετώπιση των ασθενών και στη μείωση του κόστους θεραπείας. 

Στα παιδιά και στους εφήβους η προληπτική εφαρμογή φθορίου έχει ενταχθεί στα πράγματα που ζητάνε οι ασθενείς από τη θεραπεία. Στους ενήλικες όχι ακόμα, διότι δεν έχει γίνει η κατάλληλη επιμόρφωση και κινητοποίηση του κοινού (social awareness). Με αποτέλεσμα όταν το προτείνει ο οδοντίατρος , να αντιμετωπίζεται σαν υπερθεραπεία που σκοπό έχει να αυξήσει το εισόδημα του και όχι σαν θεραπεία με γνώμονα το καλό του ασθενούς!

 

Με τη σημασία της προληπτικής αντιμετώπισης έχουμε ασχοληθεί σε παλαιότερη ανάρτηση (πατήστε εδώ για την ανάρτηση Η οικονομική κρίση και η οδοντιατρική περίθαλψη). Είναι από τα πράγματα που στην εποχή μας, λόγω κρίσης και οικονομικής στενότητας έχουν περιοριστεί δραματικά.


Όλα αυτά πρέπει να προβληματίσουν, πρωτίστως εμάς τους οδοντιάτρους, που είμαστε υπεύθυνοι για την παροχή στοματικής υγείας.

Την επόμενη εβδομάδα θα ασχοληθούμε με τις επιπτώσεις του φθορίου στο στόμα και στη γενική υγεία του οργανισμού και θα προσπαθήσουμε να δούμε κάποιους από τους μύθους για το φθόριο με κριτική ματιά.


Ελπίζω να σας ενημέρωσα. Καλά βουρτσίσματα!


Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2014

H μεγάλη επιστροφή !!

Αγαπητοί αναγνώστες του παρόντος ιστολογίου καλησπέρα!

 


Καταρχήν θα ήθελα να σας ευχαριστήσω, διότι παρά την απουσία μου εξακολουθεί το ιστολόγιο να είναι ψηλα στις προτιμήσεις των αναγνωστών.

Έχω να γράψω ανάρτηση από το Μάιο και η αλήθεια είναι ότι μου έλειψε αυτή η αμφίδρομη επικοινωνία μας. Το μόνο που χρύσωνε το χάπι ήταν οι απορίες σας, τις οποίες προσπαθούσα, εγκαίρως, να λύσω.

 

Έφτασε η ώρα για νέα ανάρτηση..ή μάλλον φθάνει την Τετάρτη 19/11, διότι μεσολαβεί το Πανελλήνιο Οδοντιατρικό Συνέδριο, στο οποίο θα είμαι και ομιλητής.

 

 Τα λέμε με περισσότερες λεπτομέρειες την Τετάρτη.

Μέχρι τότε..μην ξεχνάτε..να χαμογελάτε!!